ULAŞ SÜRMELİOĞLU
Mazisi uzun yıllar öncesine dayanan ama popülerliğini son birkaç yılda iyice arttırmış bir sokak yemeği olan kokoreç. Seveni kadar sevmeyeni de bir hayli fazla. Birkaç yıl öncesine kadar yarım ekmek kokoreci 5 liraya yediğimiz zamanları hepimiz hatırlıyoruzdur. Ucuz ve lezzetli olmasından dolayı tam bir öğrenci yemeğiydi. Genellikle gece tüketilen bir atıştırmalıktı. Şimdi ise fiyatları dudak uçuklatan cinsten. Talebin fazla olması kokoreççilerin sayısının son yıllarda katlanarak artmasını sağladı. Artık çok fazla çeşit kokoreç var. Zamanında Türk halkını ikiye bölmüşlüğü de var. ‘Kokoreç domatesli mi olur domatessiz mi?’ sorusu halen daha net bir sonuca ulaşmış değil.
***
Kokoreç süt kuzularının ince bağırsağından yapılan, içinde ise hayvanın iç yağı olan, odun ateşi üzerinde yavaş yavaş pişen bir yemek. Yani en azından standardı bu. Gıda sektörünü adeta bir şov endüstrisine çeviren işletme sahipleri, kokoreci de şekilden şekle sokmayı başardılar. Farklı pişirme teknikleri, yağ dışında kokorecin içine koyulan çeşitli sakatatlar ve türevleri, nerden nasıl geldiği belli olmayan isimler gibi kokorecin geleneksel yapısının bozulmasına şahitlik ediyoruz. Sosyal medyanın etkisiyle şov seven insanları etkileri altına almayı başarabilmiş ve bunu sürdürebilen yerler paraya para demiyorlar maşallah. Allah daha çok versin. Gözümüz yok…
***
Takıldığımız nokta şu; orta ve alt gelirli insanların mutlu olmasını sağlayabilecek bir yiyecek, sokak yemeği kültürünün mihenk taşlarından birinin hatıralarımızda olan görüntüsünden çok uzaktayız. Eskiden seyyar arabalarda, küçük dükkanlarda satılan kokoreç, şimdilerde lüks kabul edilebilecek restoran zincirleri haline geldi. Bu durum da fiyatı bir hayli etkiledi. Basit ve ucuz bir yiyeceği, bu denli abartı sunumlarla birleştiren ve halktan uzaklaştıran işletmeler şüphesiz ki fiyat artışının başlıca sorumlularından. Bu gibi büyük işletmeler, piyasaları kendileri oluşturuyor. Yarım ekmek kokoreç 40 liraya kadar satılabiliyor. Bunda tabi ki hayvancılıkta yaşanan zorluklarında etkisi var. Küçükbaş hayvan yetiştirmenin maliyeti iyice artmış durumda. Bu durum et içeren her ürünün fiyatını doğrudan etkiliyor.
***
Sosyal medyada boy gösteren kokoreççilere 3-5 yıl öncesine kadar kokorecin bu kadar popüler olmadığı hatırlatılmalı. Gereksiz şovlar yaparak satılan her türlü yemeğin önüne geçilmeli. Restorana değil sirke gidiyor gibiyiz. Tamam müşteri çekmek için görsellik ve sunum önemlidir ama bu durum abartının da ötesinde.
***
2013 yılında Türkiye, Avrupa Birliğine girecek dendiğinde birçok gazete ve medya kanalı AB’nin kokoreç kararına tepki göstermişti. O zamanlar sosyal medya bu denli etkili değildi ama yine de insanlar tepkileri gösterdiler. ‘’ Kokoreç kırmızı çizgimizdir’’, ‘’Kokorecime dokunma!’’ tarzı manşetler hem gazete sayfalarını hem de sosyal medya hesaplarını etkisi altına almıştı. Bizim olan, bizden olan bir yiyecek için seferber olmuştuk. O zaman kimse kokorecimize dokunmamıştı. Çok değerli restoran sahibi kardeşlerim, bu sefer de siz bizim kokorecimize dokunmayın da ağız tadıyla yiyelim!
